Roman Makowiak

NASA wybrała 14 amerykańskich firm, w tym kilka małych firm, jako partnerów do opracowania szeregu technologii, które pomogą wytyczyć ścieżkę do zrównoważonych operacji Programu Artemis na Księżycu do końca dekady. Amerykański przemysł złożył propozycje w piątym konkursie NASA „Tipping Point”, a wybrane projekty mają łączną wartość ponad 370 milionów dolarów. Dyrekcja ds. Misji Technologii Kosmicznych NASA będzie negocjować z firmami w celu wystawienia stałych kontraktów opartych na kamieniach milowych na okres do pięciu lat.

„Znaczące inwestycje NASA w demonstracje innowacyjnych technologii, prowadzone przez małe i duże amerykańskie firmy w dziewięciu stanach, poszerzą możliwości w kosmosie i na powierzchni Księżyca” – powiedział administrator NASA Jim Bridenstine. „NASA i przemysł wspólnie budują szereg gotowych do misji zdolności, aby wspierać zrównoważoną obecność na Księżycu i przyszłe misje ludzi na Marsa”.

Bridenstine ogłosił wybrane firmy 14 października podczas przemówienia inauguracyjnego na wirtualnym spotkaniu „Lunar Surface Innovation Consortium”.

Wybory i przybliżone wartości nagród w trzech obszarach tematycznych rekrutacji, takich jak zarządzanie cieczami kriogenicznymi, powierzchnia Księżyca oraz demonstracje możliwości schodzenia i lądowania w pętli zamkniętej, są następujące:

· Alpha Space Test and Research Alliance of Houston, 22,1 miliona dolarów

· Technologia astrobotyczna w Pittsburghu, 5,8 miliona dolarów

· Eta Space z Merritt Island na Florydzie, 27 milionów dolarów

· Intuitive Machines z Houston, 41,6 miliona dolarów

· Lockheed Martin z Littleton w Kolorado, 89,7 miliona dolarów

· Masten Space Systems z Mojave w Kalifornii, 10 milionów dolarów, 2,8 miliona dolarów

· Nokia of America Corporation z Sunnyvale w Kalifornii, 14,1 miliona USD

· PH Matter of Columbus, Ohio, 3,4 miliona dolarów

· Precision Combustion Inc. z North Haven, Connecticut, 2,4 miliona USD

· Sierra Nevada Corporation z Madison, Wisconsin, 2,4 miliona USD

· SpaceX z Hawthorne w Kalifornii, 53,2 miliona dolarów

· SSL Robotics z Pasadena w Kalifornii, 8,7 miliona dolarów

· Teledyne Energy Systems of Hunt Valley, Maryland, 2,8 miliona USD

· United Launch Alliance (ULA) z Centennial w Kolorado, 86,2 mln USD

„To jest najwięcej propozycji punktów „Tipping Point”, które NASA wybrała od razu i zdecydowanie największa wartość nagród zbiorowych” – powiedział zastępca administratora NASA ds. Technologii kosmicznych Jim Reuter. „Cieszymy się, że nasze inwestycje i partnerstwa oparte na współpracy przynoszą nowe technologie dla Księżyca i nie tylko, a jednocześnie przynoszą korzyści sektorowi komercyjnemu”.

Większość funduszy pomoże w dojrzewaniu technologii zarządzania płynami kriogenicznymi poprzez demonstracje w kosmosie prowadzone przez małe firmy oraz Eta Space, Lockheed Martin, SpaceX i ULA. Każde podejście jest unikalne i obejmuje testy na małą i dużą skalę oraz testy krótko- i długoterminowe. Przyszłe misje mogłyby wykorzystać zamarzniętą wodę znajdującą się na biegunach Księżyca do wytworzenia paliwa, oddzielając wodór od tlenu. Zdolność do przechowywania tych super-zimnych cieczy, niezależnie od tego, czy są one wynoszone z Ziemi, czy produkowane w kosmosie, przez dłuższy czas oraz przenoszenie paliwa z jednego zbiornika do drugiego, ma kluczowe znaczenie dla ustanowienia zrównoważonych operacji na Księżycu i umożliwienia ludzkich misji na Marsa.

Dziesięć z wybranych firm będzie wspierać rozwój i demonstrację technologii powierzchni Księżyca w obszarach wykorzystania zasobów in situ, wytwarzania elektryczności na powierzchni i magazynowania energii, komunikacji i nie tylko.

Intuitive Machines opracuje mały, rozkładany lądownik ze zbiornikiem, który może przenosić 2,2-funtowe (1 kg) ładunki na odległość ponad 1,5 mili (2,5 km). Ten skaczący robot mógłby uzyskać dostęp do kraterów na Księżycu i umożliwić badanie powierzchni Księżyca w wysokiej rozdzielczości z niewielkiej odległości.

Mała firma Alpha Space stworzy księżycowy obiekt oceniający, który ostatecznie mógłby zostać zamontowany na lądowniku, dając małym eksperymentom dostęp do środowiska księżycowego. Naukowcy wykorzystaliby platformę, aby dowiedzieć się, jakie materiały i elektronika dobrze radzą sobie na Księżycu, niezależnie od promieniowania, temperatury i innych czynników środowiskowych.

NASA wybrała również dwie propozycje przesłane przez Masten Space Systems. Większa z dwóch nagród zademonstruje możliwości testowania precyzyjnego lądowania i unikania zagrożeń na odpowiednich trajektoriach Księżyca. W ramach tego wyboru firma dostosuje swój pojazd Xogdor, aby zapewnić naukowcom z rządu, środowiska akademickiego i przemysłu nową platformę do testowania technologii kosmicznych.

Każda firma musi wnieść minimalny procent całkowitego kosztu projektu, w zależności od jej wielkości. Połączenie zasobów NASA z wkładem przemysłu kieruje rozwojem krytycznych technologii kosmicznych, jednocześnie oszczędzając pieniądze agencji i amerykańskich podatników.

W ramach programu Artemis NASA planuje wysłać pierwszą kobietę i następnego mężczyznę na powierzchnię Księżyca w 2024 r. i ustanowić tam trwałą obecność do końca dekady. Taki program eksploracyjny wykorzysta Księżyc do przygotowania kolejnego gigantycznego skoku – ludzkiej eksploracji Marsa.

Więcej informacji na temat wybranych przez NASA projektów na rok 2020 jest dostępna pod adresem https://go.nasa.gov/3jWLKpA

Opis zdjęcia głównego: NASA i przemysł opracowały i przetestowały liczne technologie umożliwiające długoterminowe zarządzanie cieczami kriogenicznymi, co jest niezbędne do ustanowienia trwałej obecności na Księżycu i pomocy załogowym misjom na Marsa. Na przykład w tym kriogenicznym zbiorniku testowym o średnicy 13 stóp dokonano oceny technologii pod kątem zmniejszenia strat paliwa w wyniku parowania lub „odparowania”. Wdrażanie podobnych technologii w misjach operacyjnych wymaga dalszego rozwoju tych technologii poprzez demonstracje w kosmosie.
Źródło: NASA

Porozumienia Artemis podpisało podczas 71. Międzynarodowego Kongresu Astronautycznego Edycja CyberSpace – NASA oraz 7 partnerskich agencji kosmicznych.

Międzynarodowa współpraca na Księżycu i wokół niego w ramach programu Artemis posuwa się dziś naprzód, podpisując Porozumienia Artemis między NASA, a kilkoma krajami partnerskimi. Porozumienia Artemis ustanawiają praktyczny zestaw zasad, które mają kierować współpracą w eksploracji kosmosu między państwami uczestniczącymi w planach agencji dotyczących eksploracji Księżyca na miarę XXI wieku.

„Artemis będzie najszerszym i najbardziej zróżnicowanym międzynarodowym programem eksploracji kosmosu w historii, a Artemis Accords (Porozumienia Artemis) to narzędzie, które ustanowi tę wyjątkową globalną koalicję” – powiedział administrator NASA Jim Bridenstine. „Dzisiejszym podpisaniem łączymy się z naszymi partnerami w celu zbadania Księżyca i ustalamy podstawowe zasady, które stworzą bezpieczną, pokojową i dostatnią przyszłość w kosmosie, z której będzie mogła cieszyć się cała ludzkość”.

Podczas, gdy NASA prowadzi program Artemis, który obejmuje wysłanie pierwszej kobiety i następnego mężczyzny na powierzchnię Księżyca w 2024 r., Partnerstwa międzynarodowe odegrają kluczową rolę w osiągnięciu trwałej i silnej obecności na Księżycu w dalszej części tej dekady, przygotowując się do poprowadzenia historycznej misji człowieka na Marsa.

Państwa-założyciele, które podpisały porozumienia Artemis, w porządku alfabetycznym, to:

- Australia
- Kanada
- Włochy
- Japonia
- Luksemburg
- Zjednoczone Emiraty Arabskie
- Zjednoczone Królestwo
- Stany Zjednoczone Ameryki

NASA ogłosiła, że ​​ustanawia Porozumienia Artemis na początku tego roku, aby kierować przyszłymi działaniami w ramach współpracy, które mają być realizowane za pośrednictwem umów dwustronnych, które opisują obowiązki i inne przepisy prawne. Partnerzy dopilnują, aby ich działania były zgodne z ustaleniami przy realizacji przyszłej współpracy. Międzynarodowa współpraca w sprawie Programu Artemis ma nie tylko wspierać eksplorację kosmosu, ale także wzmacniać pokojowe relacje między narodami.

„Zasadniczo Porozumienia Artemis pomogą uniknąć konfliktów w kosmosie i na Ziemi poprzez wzmocnienie wzajemnego zrozumienia i zmniejszenie błędnych wyobrażeń. Przejrzystość, rejestracja publiczna, operacje dekonfliktu – to zasady, które pozwolą zachować pokój ”- powiedział Mike Gold, zastępca administratora NASA ds. Stosunków międzynarodowych i międzyagencyjnych. „Podróż Artemis prowadzi na Księżyc, ale celem Porozumień jest spokojna i dostatnia przyszłość”.

Porozumienia Artemis wzmacniają i wdrażają Traktat z 1967 r. w sprawie zasad regulujących działalność państw w zakresie eksploracji i użytkowania przestrzeni kosmicznej, w tym Księżyca i innych ciał niebieskich, znanego również jako Traktat o przestrzeni kosmicznej. Wzmacniają również zaangażowanie Stanów Zjednoczonych i krajów partnerskich w przestrzeganie Konwencji o rejestracji, Porozumienia o ratowaniu astronautów i innych norm zachowania, które poparła NASA i jej partnerzy, w tym publiczne udostępnienie danych naukowych.

Zasady Porozumień Artemis są następujące:

- Pokojowa eksploracja: Wszystkie działania prowadzone w ramach programu Artemis muszą służyć pokojowym celom
- Przejrzystość: sygnatariusze Porozumienia Artemis będą prowadzić swoje działania w sposób przejrzysty, aby uniknąć nieporozumień i konfliktów
- Interoperacyjność: Narody uczestniczące w programie Artemis będą dążyć do wspierania systemów interoperacyjnych w celu zwiększenia bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju
- Pomoc w nagłych wypadkach: sygnatariusze Porozumienia Artemis zobowiązują się do niesienia pomocy personelowi w niebezpieczeństwie
- Rejestracja obiektów kosmicznych: każdy naród uczestniczący w Artemis musi być sygnatariuszem Konwencji o rejestracji lub dobrowolnie zostać sygnatariuszem
- Udostępnianie danych naukowych: sygnatariusze Porozumienia Artemis zobowiązują się do publicznego udostępniania informacji naukowych, umożliwiając całemu światu dołączenie do nas w podróży Artemis
- Ochrona dziedzictwa: sygnatariusze Porozumienia Artemis zobowiązują się do zachowania dziedzictwa kosmosu
- Zasoby kosmiczne: wydobywanie i wykorzystywanie zasobów kosmicznych jest kluczem do bezpiecznej i zrównoważonej eksploracji, a sygnatariusze Porozumienia Artemis potwierdzają, że takie działania powinny być prowadzone zgodnie z Traktatem o przestrzeni kosmicznej
- Dekonflikt działań: narody porozumień Artemis zobowiązują się do zapobiegania szkodliwym zakłóceniom i wspierania zasady należytego szacunku, zgodnie z wymogami Traktatu o przestrzeni kosmicznej
- Orbitalne Śmieci: Kraje Porozumień Artemis zobowiązują się do planowania bezpiecznego usuwania odpadów w przestrzeni kosmicznej.

Kolejne kraje dołączą do Porozumień Artemis w nadchodzących miesiącach i latach, ponieważ NASA będzie kontynuować współpracę ze swoimi międzynarodowymi partnerami w celu ustanowienia bezpiecznej, pokojowej i dostatniej przyszłości w kosmosie. Współpraca z powstającymi agencjami kosmicznymi, a także z istniejącymi partnerami i uznanymi agencjami kosmicznymi, doda nowej energii i możliwości, aby zapewnić całemu światu możliwość skorzystania z podróży Artemis polegającej na eksploracji i odkrywaniu.

O programie Artemis NASA można dowiedzieć się więcej w naszych artykułach lub na stronie amerykańskiej agencji kosmicznej: http://www.nasa.gov/artemis/

Rozwój nowego statku kosmicznego rozpoczął się około 2012 roku. Pojazd startowy został po raz pierwszy wspomniany w publicznych dyskusjach przez dyrektora generalnego SpaceX, Elona Muska w 2012 r., jako część opisu ogólnej architektury marsjańskiej, znanej wówczas jako Mars Colonial Transporter (MCT).

Jednak już w 2007 r. Musk określił osobisty cel, jakim jest ostatecznie umożliwienie ludzkiej eksploracji i osiedlenia Marsa. W latach 2011–2015 ujawniono dodatkowe informacje na temat architektury misji, w tym oświadczenie z 2014 r., że pierwsi koloniści pojawią się na Marsie nie wcześniej niż w połowie lat 20. XXI wieku, a SpaceX rozpoczęło opracowywanie dużego silnika rakietowego Raptor dla MCT przed 2014 rokiem.

W lutym 2014 roku ogłoszono, że głównym ładunkiem użytecznym MCT będzie duży międzyplanetarny statek kosmiczny, zdolny do przewożenia do 100 ton (220 000 funtów) ładunku i pasażerów.

W 2015 roku SpaceX szukał lokalizacji zakładów produkcyjnych, aby zbudować dużą rakietę, badano możliwe lokalizacje w Kalifornii, Teksasie, Luizjanie i na Florydzie.

Ciekawym projektem był Red Dragon proponowanym w 2011 roku przez SpaceX. Była to koncepcja bezzałogowego statku kosmicznego – lądownika, dla względnie taniej misji marsjańskiej. Start pierwszej misji statku był planowany na 2020 rok. W 2017 roku Elon Musk ogłosił, że projekt został anulowany, a zasoby zostaną przekierowane na rozwój statku kosmicznego Starship.

Red Dragon jako zmodyfikowany statek Dragon miał przy pomocy rakiety nośnej Falcon Heavy wejść w atmosferę Marsa i lądować na jego powierzchni razem z aparaturą badawczą. Koncepcja ta została zaakceptowana przez NASA jako przedmiot bezkwotowej współpracy, zapewniając SpaceX pomoc ekspercką. W kwietniu 2016 roku SpaceX zapowiedział, że pierwszy start odbędzie się w 2018 roku.

Statek Red Dragon o masie 6,5 t miał mieć dużą pojemność, którą można by przeznaczyć na instrumenty badawcze o masie do około 1 t. Red Dragon mógłby dokonywać wierceń na głębokości ponad 1 m, co pozwoliłoby zdobyć próbki mogące zawierać lód. Całkowity koszt misji szacowany był na ok. 500 mln USD.

Podczas konferencji ISS R&D 2017, szef SpaceX Elon Musk powiedział, że lądowanie na powierzchni Marsa za pomocą silników jest zbyt skomplikowane w tak małym statku jak Dragon 2. Zapowiedział, że nowa generacja rakiet będzie korzystać z innej techniki lądowania, jednak nie sprecyzował wtedy swoich słów.

Źródła: pl.wikipedia.org, spacenews.com, space.com, nasaspaceflight.com